ABD’de her yıl lise mezunu olan milyonlarca öğrenci, mezuniyetin verdiği sevinç ve heyecanın yanı sıra, üniversiteye kabul edilip hayatlarında yeni bir sayfa açmanın zorluklarını yaşar.
Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Amerika’da da üniversite öğrencisi olabilmek hem öğrenciler hem de aileler açısından uzun ve zor bir süreçtir. Hayalinizdeki üniversitede okumak için, lise hayatınızın ilk yıllarından itibaren sıkı bir ders çalışma temposu içinde olmanız, sosyal aktivitelere katılmanız ve üniversite giriş sınavlarına hazırlanmanız gerektirmektedir. Böyle bir süreci yaşayan birisi olarak tecrübelerimi paylaşmaya çalışacağım.
Lise Dönemi
Üniversiteye hazırlık ve başvuru için kesinlikle lise son sınıfa kadar beklememek gerekiyor. Üniversiteye hazırlanma süreci, liseye ilk adımınızı attığınız anda başlıyor. Lisenin ilk iki yılında, öğrenciler derslere odaklanır ve üçüncü yılında üniversite başvuru sürecine başlarlar.
Üniversiteye kabulde rol oynayan en önemli unsurlardan biri, “ağırlıklı not ortalaması” olarak bilinen GPA (Grade Point Average). Bu ortalama, öğrencilerin lise birinci sınıftan itibaren aldıkları notlara bağlı olarak hesaplanmaya başlanılır. Lise öğrenimi süresince bir öğrencinin aldığı bütün derslerin notları, bir belgede toplanır ve buna “transkript” yani resmî not dökümü adı verilir.
Öğrencilerin GPA’ları, harflerle gösterilen notların rakam olarak değeri ve her dersin kredisi dikkate alınarak hesaplanır. Bir öğrencinin elde edebileceği en yüksek GPA “4.0” olarak kabul edilir. Bazı öğrenciler, ek dersler veya ileri seviyede yerleştirme (Advanced Placement) dersleri alarak ağırlıklı not ortalamalarını 4.0’ın üzerine çıkarıp daha iyi üniversitelere kabul edilme şanslarını artırırlar. Bu yüzden lise birinci sınıftan üçüncü sınıfa kadar mümkünse çok sayıda AP dersi almanızda bu derslerden yüksek notlar elde etmenizde fayda vardır. Hangi seviyede ders alabileceğiniz konusunda, rehber veya danışman öğretmeninizle görüşebilirsiniz. Bazen AP dersi alıp düşük not almaktansa, normal seviyede ders alıp notunuzu yüksek tutmanız, GPA ortalamanız için daha avantajlı olabilir.
Lise üçüncü sınıf derslerini seçerken üniversite giriş sınavlarına hazırlık yapılması gerektiği de göz önünde bulundurulmalıdır. Üniversite giriş sınavlarına bu dönemde girilir ve lise dördüncü sınıfın başlangıcında üniversite başvuruları yapılır. Üniversiteler kabul belgesi verirken ilk etapta lisenin ilk üç yılında aldığınız notları değerlendirir. Sadece yüksek GPA bir üniversiteden kabul almayı garantilemez. Çoğu üniversite GPA değerine ilave olarak öğrencilerin liderlik ve üretkenlik gibi nitelikleriyle spor faaliyetleri ve topluma faydalı aktivitelerini de göz önünde bulundurur.
Üniversite Giriş Sınavı
Amerika’daki üniversitelerin neredeyse tamamı, üniversiteye giriş sınavı olarak bilinen SAT (Scholastic Assessment Test) veya ACT (American College Testing) sınavlarından birinden yeterli puanı almayı şart koşar. Öğrenciler bu iki sınava istedikleri kadar girebilirler. Ancak bazı üniversiteler, geçmiş sınav puanlarını da görmek istediği için, sınava üç veya dört kereden fazla girilmesi öğrencinin yararına olmayabilir.
SAT ve ACT
SAT isimli testin çoktan seçmeli kısmı üç saat, isteğe bağlı yazılı kısmı ise 50 dakika sürer. SAT; okuma, yazma, dil ve matematik yeteneğini test eder ve 1600 üzerinden puanlanır.
ACT isimli testin çoktan seçmeli kısmı iki saat 55 dakika, isteğe bağlı yazılı kısmı ise 40 dakika sürer. ACT; dil, matematik, okuma, bilimsel düşünme ve akıl yürütme yeteneklerini test eder ve 36 üzerinden puanlanır.
ACT, SAT’a göre daha hızlıdır. Genellikle bir öğrenciye, matematik veya fen bilimlerinde iyi performans gösteriyorsa ACT’ye, okuma ve yazmada daha iyiyse SAT’a girmesi önerilir. Ancak öğrenciler her ikisini de tercih edebilirler.
Üniversite Başvuru Süreci
Üniversite başvurularının çoğu, öğrencilerin lise son sınıfa başlamadan önce, ağustos ayında başlar ve lise son sınıfının yarısında, ocak ayında biter. Sonuçlar en geç mayıs ayında açıklanır.
Üniversiteler bütüncül bir değerlendirme sürecini takip eder, yani öğrenci hakkında farklı faktörleri dikkate alır. Bu unsurlar arasında; GPA, notlar, SAT veya ACT puanları, derslerin zorluğu, müfredat dışı aktiviteler, liderlik faaliyetleri, okul kulüpleri, spor, gönüllülük ve sosyal faaliyetler yer alır. Daha seçici okullara kabul edilme şansını artırmak için bu alanlarda dengeyi korumak önemlidir. Çoğu üniversite, öğrencilerden temel motivasyonlarını ve karakterlerini anlatan bir yazı yazmasını ister. Bu bilgiler, her bir öğrenci için bir kimlik oluşturur. Böylece okul idarecileri, öğrenciyi sadece bir GPA veya SAT/ACT puanına göre değerlendirmez.
Sevdiğiniz alanda uzmanlaşmanız, dengeli bir entelektüel, sosyal ve manevî gelişimle olgunlaşmanız, evrensel insanî değerleri özümseyip temsil ederek insanlığa katkıda bulunmanız dileğiyle…
