Güney Atlantik’in bir adasında, binlerce siyah beyaz penguen arasında yer alan, daha önce hiç görülmemiş bir kuşun görüntüleri, bir yaban hayatı fotoğrafçısı tarafından çekilmiştir. Yves Adams, “Daha önce sarı renkte bir penguen ne görmüş ne de duymuştum. O sahilde yaklaşık 120 bin kuş bulunuyordu ve aralarında sarı renkte bir tek bu vardı.” demektedir. Belçikalı fotoğrafçı, Aralık 2019’da, Güney Georgia’daki bu adada, en az 120 bin kral penguenden oluşan bir koloniyi fotoğraflamak için durup parlak tüylü bu kuşları görüntülediği sırada, iki aylık bir keşif gezisine liderlik ediyordu. Adams şunları ifade etmiştir: “Bu kuş hariç, hepsi normal görünüyordu. Gerçekten başka bir varlıktı ve bu son derece eşsiz bir deneyimdi. Kuşlardan biri hakikaten tuhaf görünüyordu ve yakından baktığımda renginin sarı olduğunu gördüm. Bunu fark edince hepimiz çok şaşırdık. Bütün güvenlik ekipmanlarını bir kenara bırakıp kameralarımıza sarıldık. Kuş tam bulunduğumuz yere geldiği için çok şanslıydık çünkü görüş açımız bir hayvan seli tarafından engellenmemişti. Normalde bu hayvanlardan dolayı sahilde hareket edebilmek neredeyse imkansızdır.”
Adams, bu kuşun hücreleri artık melanin üretmediği için siyah tüyleri sarı ve krem renge dönüştüğünü ve “lösist” bir penguen olduğunu belirtmiş ve “Hemen yanı başımıza gelmesi büyük bir lütuftu. 50 metre ötede olsaydı, bu ömürlük gösteriye şahitlik edemeyebilirdik.” şeklinde konuşmuştur.[1] Bilim insanları, bu kuşun görülmesiyle yeni bir tüy pigmentinin keşfedilmiş olabileceğini savunuyor.
Lösizm Nedir?
Lösizm; pigmentlerin, özellikle de melaninin, bir kuşun tüyleri üzerinde düzgün bir şekilde birikmesini önleyen genetik mutasyonun sebep olduğu, anormal bir kuş tüyü durumudur.[2] Yani kuşlar, her zaman normal, klasik tüy renklerine sahip değillerdir. Aksine vücudunun bazı kısımlarında, tüyler de dâhil olmak üzere renk değişiklikleri görülebilir. Bunlar, kalın beyaz lekeler, solgun veya ağarmış tüyler ya da genel olarak çok az veya hiç renk içermeyen beyaz tüyler olarak canlıda görülür.
Beyazın parlaklığı ve pigment kaybının oranı da dâhil olmak üzere lösizm derecesi, kuşun genetik yapısına bağlı olarak değişebilir.
Lösistik ve Albino Kuşlar
Albinizm, bir kuşun tüylerinin soluklaşmasına sebep olabilecek başka bir genetik durumdur. Albino ile lösistik kuşlar arasında belirgin farklılıklar vardır. Lösizm sadece kuş tüylerini ve genellikle melanin pigmenti taşıyanları etkiler. Albinizm ise, bütün pigmentleri etkiler ve albino kuşların tüylerinde beyaz dışında bir renk görülmez. Kuşun cildinin ve gözlerinin diğer pigmentleri de etkilenir. Yani albino kuşlarda, soluk pembe veya kırmızımsı gözler, bacaklar, ayaklar ve soluk bir gaga görülür. Lösistik kuşların ise renkli gözleri, bacakları, ayakları ve gagaları vardır.
Lösistik kuşlar düzensiz renk tüylenmesi gösterirken, bu kuşları tanımlamak uzmanlar için çok kolaydır. Türün belirlenmesinde; kuşun büyüklüğü ve şekli, sesi/ötüşü, beslenme alışkanlıkları, davranışları ve birlikte hareket ettiği diğer kuş türleri yardımcı olur.[3]
Lösizm, bir kuş sahibi ya da tabiat gezgini için sıra dışı ve heyecan verici olsa da kuşlar için bu durum, bazı hikmetli zorluklara sebep olabilir. Daha açık renkte tüyler, koruyucu kamuflajı ortadan kaldırabilir ve bu durum da lösistik kuşları, yırtıcılara karşı daha savunmasız hâle getirebilir. Ekolojik denge ve Rabbimizin bazı isimlerinin sırlı güzellikleri ve hikmetlerinin görülmesi için bu tür farklılıklar yaratılır.
Dipnotlar
[1] www.welt.de/kmpkt/article226857555/Gelber-Koenigspinguin-in-der-Antarktis-entdeckt.html
